Voor de zevende keer zijn vrijwilligers bezig met het schoonmaken van de Noordzeekust van Schiermonnikoog tot Cadzand in Zeeuws-Vlaanderen. Van 1 tot en met 15 augustus vindt deze Boskalis Beach Cleanup Tour plaats van de Stichting De Noordzee. Het overgrote deel van de huidige (wegwerp)troep die wordt opgeraapt, werd in 1973 nog niet door het bedrijfsleven geproduceerd.

“Sind Sie Holländer?” “Ja!” “ Mooi, dan kan ik Nederlands praten.” Dit was vaak mijn beginpraatje als ik mensen op het strand aansprak, 46 jaar geleden. Vanuit milieuorganisatie Aktie Strohalm hadden we samen met de Wereldwinkel Utrecht de Noordzeestrandtocht georganiseerd. We liepen tussen 30 juli en 11 augustus 1973 zo’n 200 km van Den Helder naar Middelburg. Deze strandwandeltocht had niets te maken met de Strandzesdaagse van Hoek van Holland naar Den Helder, die eind juli dit jaar voor de 61ste maal heeft plaatsgevonden. Ik vond nog een venijnige brief aan de Rijn en Gouwe (nu: AD Het Groene Hart) om die verwarring met de Strandzesdaagse recht te zetten. Mijn brief is niet geplaatst. Ik kreeg wel antwoord: hun bericht was een ‘bewerking’ van een ANP-bericht. “De fout ligt niet bij ons maar bij het ANP.”

Het milieubewustzijn moest in die jaren nog flink groeien. Volgens overheid en bedrijfsleven was de individuele mens de grootste vervuiler. Daar waren wij als Aktie Strohalm het niet mee eens. Onder het motto ‘Laten we van de Noordzee geen Moordzee maken’ wilden we betere en eerlijkere informatie geven over de diepere oorzaken van de milieuproblematiek. Mooi samengevat in de kreet: ‘Als ze voor hun economie ons vruchtwater moeten bevuilen, dan bevuilden ze ’t ook.’

In totaal wandelden zo’n veertig mensen een stuk van de tocht mee. De harde loopkern bestond uit pakweg tien personen. Onderweg spraken we strandgasten aan over de milieuproblemen. De jongste deelnemer was mijn broer Henk, toen veertien jaar. Hij heeft als enige alles gelopen wat er te lopen was. De andere vaste wandelaars reden om de beurt een dag mee met de lelijke eend van Chris. Hij vervoerde onze tenten en andere kampeerspullen van camping naar camping. Als de auto op de volgende overnachtplek stond, liep Chris met zijn passagier van die dag over het strand de groep tegemoet. Ik was regelmatig die bijrijder omdat ik de leider van de strandtocht was en daardoor automatisch ook woordvoerder voor de pers. Mobieltjes waren er toen nog niet. Dus Chris of Dik kon je regelmatig in een telefooncel zien staan langs de route. We belden dan naar de Kargadoor in Utrecht om te horen of er afspraken waren gemaakt met journalisten van de krant, radio of televisie. Aktie Strohalm zat toen nog in de Kargadoor (Oudegracht 36).

Er was veel belangstelling van kranten en de nationale radio. Regionale omroepen waren er nog niet. Twee tv-ploegen liepen een dagje mee. Er was een NOS-ploeg van ‘Gewest tot gewest’, een programma met actuele regionale en lokale onderwerpen (op de buis van 1965 tot 2003). Dat werd een keurige, informatieve bijdrage. De VPRO had een driemans-tv-ploeg gestuurd voor hun ‘Berichten uit de samenleving’ (1972-1975). Op foto’s zie je mij met lang haar en baard en de gladgeschoren tv-jongens. Ze liepen alleen achter mij aan en namen zo nu en dan wat op. Het moest een leuk VPRO-filmpje worden. Dus vooral de zaken die fout gingen, werden aan elkaar geplakt. Van wat wij werkelijk wilden zeggen, kwam maar weinig over. Voor de kijker was dit ‘Man-bijt-hond-achtige’ item vast leuk om te zien, maar ik voelde me genaaid toen ik het filmpje later op de tv zag.

De riedel die ik afstak bij strandgasten om ze uiteindelijk ons pamflet in de handen te duwen, kan ik na zoveel jaar nog steeds feilloos in het Duits opzeggen. Ik eindigde meestal (nu vertaald in het Nederlands) als volgt: “We hebben een pamflet gemaakt over de milieuproblemen. Dat kunt u gratis krijgen, maar dan mag u het niet weggooien en aan uw vrienden en kennissen in Duitsland doorgeven.” Als ze dan ‘ja’ knikten, gaf ik ze het pamflet… de Duitse versie natuurlijk.

Dik Binnendijk


Collage van pamflet, artikel en foto’s van de Noordzeestrandtocht van 1973 (Dik Binnendijk, 09-07-2019)